Қазақ тілі мен әдебиеті

: Парақтар kz; 05 Қараша 2021; Қаралды: 6067

Кафедра меңгерушісі:

Тасполатов Бақыт Тохполатұлы

Филология ғылымдарының кандидаты, доцент

Мекен-жайы: Қазақстан Республикасы, Шымкент қаласы, 160012, Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), М.Әуезов атындағы ОҚУ, Филология факультеті, «Қазақ тілі мен әдебиеті» кафедрасы.

E-mail: Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс.

Кафедра тарихы

«Қазақ тілі мен әдебиеті» кафедрасы М.Әуезов атындағы ОҚУ-дың іргелі кафедралар қатарынан орын алған. Кафедраның іргетасы 1996 жылы қаланып, оның тарихы Оңтүстік Қазақстан гуманитарлық университетімен тығыз байланысты. Кафедра құрамында қазақ тілі мен әдебиеті мамандығымен қатар өзбек тілі мен әдебиеті, араб тілі болғандықтан кафедра «Шығыс филологиясы және қазақ әдебиеті» деп аталған болатын. Ал 1998 жылы Химия-технология институты мен Оңтүстік Қазақстан гуманитарлық университеттері бірігіп, М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті болып қайта құрылды. Осы жылдан бастап «Қазақ тіл білімі» және «Қазақ әдебиеті» кафедралары жеке-жеке кафедра ретінде 2014 жылға дейін жұмыс істеді. 2014 жылы кафедралар жұмысын оңтайландыру мақсатында «Қазақ тіл білімі» мен «Қазақ әдебиеті» кафедралары университетіміздің ректорының бұйрығымен «Қазақ тілі мен әдебиеті» кафедрасы болып қайта құрылды.

Кафедрада 19 оқытушы жұмыс істейді: 2 филология ғылымдарының докторы, 1 профессор, 8 филология ғылымдарының кандидаты, 6 аға оқытушы, 2 PhD докторы және 1 магистр. Кафедраның оқытушы-профессорлық құрамында ф.ғ.д., доцент С.Р. Боранбаев (2009), ф.ғ.д., профессор Б.М.Тілеубердиев (2012), ф.ғ.к., доцент Н.Қ.Омаров (2013) және ф.ғ.к., доцент Ә.О.Ыбырайым (2015) «Жоғары оқу орнының үздік оқытушысының» иегерлері қызмет атқарады.
Сонымен қатар, кафедрада белгілі ғалым, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, «Түркі әлеміне сіңірген еңбегі үшін» сыйлығының иегері, ф.ғ.д., профессор М.Мырзахметұлының ғылыми мектебі қалыптасқан. Бұл ғылыми мектептің өкілі ф.ғ.к., доцент А.Қалшабек кафедрамызда табысты қызмет етуде.
Кафедраны 2020-2021 оқу жылынан бастап ф.ғ.к., доцент Тасполатов Бақыт Тохполатұлы басқаруда.
Қазіргі таңда кафедра: «МБ ҒЗЖ-21-01-11 Қазіргі әдебиеттану мен тіл білімінің өзекті мәселелері» ғылыми бағыты бойынша жұмыс жасауда.

kazakh_tili_men_adebieti

Оқытушы-профессорлар құрамы

Тасполатов Бақыт Тохполатұлы

Филология ғылымдарының кандидаты, доцент

Кафедра меңгерушісі:

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс.Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс.

Ыбырайым Әзімхан Оразбайұлы

Филология ғылымдарының кандидаты, доцент

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 220 кабинет

E-mail: Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс.

Тілеубердиев Болатбек Мақұлбекұлы

Филология ғылымдарының докторы, профессор

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Боранбаев Сандыбай Режепұлы

Филология ғылымдарының докторы, доцент

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Е-mail: Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс.

Омаров Нұрлыбек Құралбекұлы

Филология ғылымдарының кандидаты, доцент

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Қалшабеков Ақжол Батырұлы

Филология ғылымдарының кандидаты, доцент

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311кабинет

Әділбекова Жеңіскүл Қуандыққызы

Филология ғылымдарының кандидаты, доцент

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Е-mail: Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс.

Тұрдалиева Роза Сапарбекқызы

Филология ғылымдарының кандидаты, аға оқытушы

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Жұмыс телефоны: 8(7252) 36-71-87

Әлімбаев Медеу Еркінұлы

Филология ғылымдарының кандидаты, доцент

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Әлімқұлов Әбілда Өмірбекұлы

Аға оқытушы

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Бескемпірова Гүлжан Кеңесқызы

Аға оқытушы

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Мадалиев Ярмұхаммед Құдайбергенұлы

Аға оқытушы

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Турсунбаева Гулсара Киргизбаевна

Аға оқытушы

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Елтаева Жанар Қуанышбекқызы

Аға оқытушы

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Ағабеков Олжас Мұсабекұлы

Магистр, оқытушы

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Жолдасбек Ләззат Оңғарбекқызы

Ф.ғ.к., аға оқытушы

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Таджиев Хамидулла Хабибуллаевич

Аға оқытушы

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Кайимов Мұхамеджан Абдіхалықұлы

Аға оқытушы

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311 кабинет

Нұрбек Мұратбек Анарбайұлы

Философия докторы (PhD), доцент

Байланыс мәліметтері: Т.Тәжібаев көшесі, 2 (№8 ғимарат), 311-кабинет

Мамандардың негізгі кәсіби бағыты

Магистратура және докторантура бағыты

«Қазақ тілі мен әдебиеті» кафедрасы 7М02310 – Филология және 8D02310 – Филология мамандықтары бойынша магистранттар мен докторанттарды дайындайды.
2018 жылы 6D020500 – «Филология» мамандығына доктарантураға Кайимов Мухамеджан қабылданды. Докторант «Бұқар жырау шығармашылығы «Рухани жаңғыру» аясында» («Творчество Бухар жырау в контексте «Духовного возрождения» Казахского народа», «Bukhar Zhrau`s composition abaut spiritual revival») тақырыбында диссертациялық жұмыс жазды. Докторанттың ғылыми жетекшісі филология ғылымдарының докторы, прфессор Мырзахметов М.М.
2021 жылы 8D02310 – «Филология» мамандығына доктарантураға 6 докторант түсті. 2022 жылы 8D02310 – «Филология» мамандығына доктарантураға 2 докторант қабылданды. 2022 жылы 7М02310 – «Филология» мамандығына 1 магистрант қабылданды. 2023 жылы 7М02310 – «Филология» мамандығына 3 магистрант қабылданды. 2023 жылы 8D02310 – «Филология» мамандығына доктарантураға 2 докторант қабылданды.
8D02310 – Филология мамандығына филология ғылымдарының докторы, профессор Тілеубердиев Б.М., филология ғылымдарының кандидаты, доцент Н.Қ. Омаров, филология ғылымдарының кандидаты, доцент Б.Т.Тасполатов, филология ғылымдарының кандидаты, доцент Ж.Қ. Әділбекова дәріс жүргізеді.

Халықаралық байланыстар

Кафедрада білім беру, тәрбие және ғылыми жұмыстармен қатар халықаралық байланысқа да үлкен мән берілген. Атап айтқанда, Лиссабон техникалық (Португалия), Генрих Гейне (Германия, Дюссельдорф қаласы), Низами атындағы Ташкент мемлекеттік педагогикалық (Өзбекстан), И.Арабаев атындағы Қырғыз мемлекеттік (Қырғызстан), Томск педагогикалық (Ресей) университеттерімен, Ташкент мемлекеттік шығыстану (Өзбекстан) институтымен түрлі салаларда келісім шарттар жасалынып, тығыз қарым-қатынас орнатылған.
Сыртқы академиялық ұтқырлық бағдарламасын жүзеге асыру және білім беру үдерісінде тәжірибе алмасу мақсатында Өзбекстан Республикасы Муқими атындағы Қоқан Мемлекеттік педагогикалық институтының профессор-оқытушылар құрамы келді:
1.ф.ғ.д С.А.Усманова;
2.ф.ғ.д Р.А.Жураева;
3. ф.ғ.д доцент С.А.Алимсаидова;
4. ф.ғ.д доцент Д.О.Хасанова;
Профессор-оқытушылар Қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының студент,магистрант,докторанттарына дәріс оқып,практикалық сабақтар жүргізуді басты назарға алды.
Кафедра меңгерушісі Б.Т.Тасполатов университет тарихын тереңнен қозғап,ішкі жәй-күйін таныстырып,қонақтарымызға ізгі тілегін білдірді.

Сыртқы академиялық ұтқырлық бағдарламасын жүзеге асыру және білім беру үдерісінде тәжірибе алмасу мақсатында Өзбекстан Республикасы атындағы Фергана Мемлекеттік университетінің профессор-оқытушылар құрамы келді:
1. ф.ғ.д., доцент Дусматов Хикматулла Хаитбоевич;
2. ф.ғ.д., доцент Тешабоев Дилмурад;
3. Фаттохов Холмухаммад Хайруллаевич;

Профессор-оқытушылар Қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының студент,магистрант,докторанттарына дәріс оқып,практикалық сабақтар жүргізуді басты назарға алды.
Кафедра меңгерушісі Б.Т.Тасполатов университет тарихын тереңнен қозғап,ішкі жәй-күйін таныстырып,қонақтарымызға ізгі тілегін білдірді.

2024 жылдың 24 сәуірінде Өзбекстан мемлекеттік әлем тілдер университетінде өткен «Цифрландыру дәуірінде өзбек тілін мемлекеттік тіл және шет тілі ретінде оқыту мәселелері: жергілікті және шетелдік тәжірибе» тақырыбында өткен халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияға қатысып, кафедрамыздың аға оқытушысы Мадалиев Ярмухаммат Худайбергенович профессор-оқытушылар құрамына оффлайн форматта дәріс өтті.

Сыртқы академиялық ұтқырлық бағдарламасын жүзеге асыру және білім беру үдерісінде тәжірибе алмасу мақсатында Өзбекстан Республикасы Муқими атындағы Қоқан Мемлекеттік педагогикалық институтының профессор-оқытушылар құрамы келді: 1. ф.ғ.д С.А.Усманова; 2. ф.ғ.д Р.А.Жураева; 3. ф.ғ.д доцент С.А.Алимсаидова; 4. ф.ғ.д доцент Д.О.Хасанова; Профессор-оқытушылар Қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының студент,магистрант,докторанттарына дәріс оқып,практикалық сабақтар жүргізуді басты назарға алды. Кафедра меңгерушісі Б.Т.Тасполатов университет тарихын тереңнен қозғап,ішкі жәй-күйін таныстырып,қонақтарымызға ізгі тілегін білдірді.

Элективті пәндер каталогы

БББ 6В01710 - Қазақ тілі мен әдебиеті

БББ 7М02311 - Филология: қазақ тілі

БББ 6В02331 - Шетел филологиясы: өзбек тілі

БББ 7М02310 - Филология МАГИСТРАТУРА

БББ 8D02310 - Филология ДОКТОРАНТУРА

Кафедра жетісігі

Қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының доценті, филология ғылымдарының кандидаты А.Б.Қалшабектің екі томдық «Әуезов һәм Абай» атты кітабы жарық көрді.
Атап өтейік, кітап 1000 данамен жарық көріп отыр. Қалың оқырман қауымға арналған туынды кітапханаларға жолданды.

Шымкент қалалық Жастар ресурстық орталығында "Жыл көшбасшылары-2023" премиясының марапаттау рәсімі болып өтті. Бұл байқаудың нәтижесінде Қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасында Филология :Қазақ тілі білім беру бағдарламасы бойынша білім алушы студентіміз Амангелдиева Әсел Арманқызы "Үздік ЖОО студенті " номинациясын жеңіп алды. Көшбасшылар байқауына Шымкент қаласының әкімі Ғабит Сыздықбеков қатысып, жеңімпаз үздіктерді арнайы құттықтады. Бұл біздің студентіміздің алғашқы марапаты емес, біздің кафедрамыздың абыройын асқақтатып, өзін білім мен ғылым жолында биіктен көрсетіп жүрген мақтанышымыз! Алдағы уақытта да алар асуларың мен шығар биіктерің көп болсын деп тілейміз!

"Жаңа Қазақстан: Жаңару мен жаңғыру жолы" аясында ақын, әнші, композитор Ақан серінің 180 жылдығына орай "Жас толқын-2023" аймақтық эстрада әншілері мен мәдени іс-шаралар жүргізушілер байқауы болып өтті. Аталған байқауға Қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасына қарасты ФИ-20-1К1 тобының студенті Кульбай Абылайхан Айдарұлы қатысып, жүлделі Бас жүлдені иемденді.
Құттықтаймыз, шығармашылық табыс тілейміз.

Жоба

Қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының PhD Таджиев Хамидулла Хабибуллаұлы «Жас ғалым» жобасы бойынша жас ғалымдардың зерттеулерін гранттық қаржыландыруға арналған конкурстың нәтижесінде «Әлеуметтік және гуманитарлық ғылымдар саласындағы зерттеулер» басымдығы бойынша жас ғалым, Таджиев Хамидулла Хабибуллаұлының AP14972895 «Алтын Орда және ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті: рухани үндестік және дәстүр жалғастығы» жобасы грантын ұтып алды!

2022-2024 жылдарға арналған «Жас ғалым» конкурсында «Алтын орда және ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті: Рухани үндестік және дәстүр жалғастығы» атты гранттық жобасын ұтып алды. Жобаның жалпы құны – 18 047 822 тенгені құрайды.

Индонезияның «JAWAB: Journal of Asian Wisdom and Islamic Behavior» халықаралық журналының редакциялық кеңесінің мүшесі.

Web of Science дерекқорының Science Citation Index Expanded, Scopus деректер базаларында тіркелген Türk kültürü ve Hacı Bektaş Veli araştırma dergisi атты журналының халықаралық эксперті атанды

Қазақстан Республикасының тілдік даму міндеттері аясында Түркістан облысындағы тіл саясаты мен практикасын зерделеу

Жоба жетекшісі: ф.ғ.д., доцент, «ӘГҒ» ҒЗИ директоры:
Боранбаев Сандыбай Режепұлы

Жобаның мақсаты: Жобаның мақсаты Түркістан облысының әртүрлі өңірлеріндегі тіл саясаты мен тіл жағдайын зерделеу және осы қызмет саласындағы жергілікті биліктің іс-шараларын оңтайландыру жөнінде ұсынымдар әзірлеу болып табылады.

Ғылыми жаңалық: Осы жоба шеңберінде 2022-2024 жылдар ішінде жүргізуге ұсынылатын зерттеулердің ғылыми жаңашылдығы қазақ жазуы үшін латын әріптерін енгізу және қазақ тілінің қоғамдағы рөлін арттыру жөніндегі билік ұсынып отырған бастамалардың табысты болуына өңірдің әлеуметтік-демографиялық сипаттамалары мен халықтың ұстанымдарына ғана емес, жергілікті мемлекеттік, білім беру және қоғамдық ұйымдардың да ұсыныстары назарға алынуы тиіс. Тілдердің таралу аймағы мен пайдалану салаларының өзгеру серпінін зерттеу маңызды факторлардың бірі болып табылады.

Практикалық маңыздылығы: Зерттеулер нәтижесiнде халықтың әр түрлi топтарының жасына, бiлiм деңгейiне, этникалық құрамына, қоныстану аймағына қарай жергiлiктi халықтың тiл саясатын қабылдаудағы басымдық жақтарын анықтауды көздейдi.

Күтiлетiн ғылыми және әлеуметтiк-экономикалық тиiмдiлiк: Республиканың әртүрлi аудандары мен мегаполистерiнiң әлеуметтiк-демографиялық сипаттамалары бiр-бiрiнен ерекшеленетiн жағдайлар мен тiл саясатын iске асыруда жергiлiктi билiк органдарының, бiлiм беру институттары мен қоғамдық ұйымдардың негiзгi көзқарастары мен стратегиялық жоспарларын айқындау.

Кафедра түлектері

Біздің дайындаған мамандар өзінің кәсіби қызмет аясында облыстық және республикалық ғылыми және ғылыми-педагогикалық мекемелер мен ұйымдарда қызмет атқаруда. Олар негізінен бұқаралық ақпарат құралдарында, білім, мәдениет және басқару мекемелерінде сарапшы, аудармашы, редактор болумен қатар, тіл және әлеуметтік коммуникация, әлеуметтік-гуманитарлық салаларда да жемісті еңбек етуде.

Біздің түлектер республикамыздың жоғары оқу орындары мен мектептерінде, мектепке дейінгі мекемелерінде, Шымкент қалалық білім басқармасында, БАҰО «Өрлеу» Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша педагогикалық қызметкерлердің біліктілігін арттыру институтында, «Астана», «Хабар» телеарналары мен облыстық «Оңтүстік Қазақстан», «Южный Казахстан» мерзімді басылымдарында және «Қазақстан-Шымкент», «Айғақ» телерадио кешендерінде, Шымкент қаласының түрлі мәдениет салаларымен қатар басқа да көптеген ұжымдарда абыройлы қызмет жасауда.

М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті, оның ішінде филология факультетінің профессор-оқытушылар құрамы тіл мен әдебиет, аудармашы, педагог мамандарды даярлауда өздерінің еселі еңбегімен еліміздің дамуына зор үлес қосып келеді.

Студенттердің педагогикалық іс-тәжірибесі

Біздің студенттер қаладағы озық мектептер мен ондағы тәжірибелі мұғалімдерден іс-тәжірибеден өтеді. Студенттер пән мұғалімдерінің келісімімен қазақ тілі мен әдебиеті пәндерінің күнтізбелік жоспарымен, мектеп кітапханасындағы оқулықтар қорымен танысады. Студент-практиканттар тәжірибе алмасу мақсатында бір-бірінің сабақтарына да қатысып, нәтижесін талқылап, арнайы талдау дәптерлерінде көрсетіп отырды. Іс-тәжірибе барысында әдіскер-оқытушылар мен мектептің тәжірибелі мұғалімдері тарапынан күнделікті жазылатын сабақ жоспарлары, дайындалған көрнекі құралдары, интерактивті тақтаны пайдалану деңгейі, сабақ барысы, жетістігі мен кемшіліктері жайлы жан-жақты талқылау өткізіліп, кеңестер берілді.

Практика базалары: Шымкент қ., А.Байтұрсынұлы атындағы №50 мектеп-гимназиясы, Фуркат атындағы №37 жалпы орта мектебі, Қазыбек би атындағы №36 жалпы орта мектебі, А.Сейдімбек атындағы №80 IT мектеп-лицейі.

Кафедраның тәрбие жұмыстары

Тәрбиелік іс- шаралар Азаматтық патриоттық және құқықтық, рухани адамгершілік, кәсіби және еңбек бағытында тәрбие және діни толеранттылықты қалыптастыру, салауатты өмір салты бағытында жүргізіледі.

Сондай-ақ, кафедра жанынынан құрылған «Сырлы сөз», «Тіл тағылымы» үйірмелері жұмыс жасайды. Әдеби үйірменің мүшелері көптеген ақын-жазушылардың шығармашылық кешін өткізуге ұйытқы болуда. Талантты, поэзияға құштар студенттердің шығармашылығы үнемі газет беттерінде жариялануда.

«Сырлы сөз» әдеби үйірмесіне ф.ғ.к., аға оқытушы Р.Тұрдалиева, «Тіл тағылымы» үйірмесіне ф.ғ.к., аға оқытушы Л.Жолдасбек жетекшілік етеді.

Академиялық ұтқырлық

«Шетелге, оның ішінде академиялық оралымдылық шеңберінде оқытуға жіберу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрінің 2008 жылғы 19 қарашадағы № 613 бұйрығына, «Тиісті үлгідегі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрінің 2018 жылғы 30 қазандағы № 595 бұйрығына сәйкес Академик Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды университетіне 6В02310 «Филология:Қазақ тілі» білім беру бағдарламасы бойынша білім алушылары Бауыржан Ақбота, Піспекбпай Нұрдина Қанатқызы, Шаймерденова Гүлнұр Ерланқызы – 6B02310 «Филология: Қазақ тілі» білім беру бағдарламасы бойынша білім алушы академик Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды университетінің ( Қарағанды қ.) 2 курс студенті ФИ-21-5 к тобына, 2022/2023 оқу жылының көктемгі сестрі қаңтардың 30-ы мен маусымның 30-ы аралығындағы мерзімге жоғары оқу орындары арасында өзара білім алмасты.

Самат Айгерім Әкімжанқызы – 6В02310 – «Филология:Қазақ тілі» білім беру бағдарламасы бойынша ақылы негізде білім алушы 3 курс, ФИ-21-5к тобының студенті Қожа Ахмет Ясауи атындағы халықаралық қазақ-түрік университетінде (Түркістан қ.) академиялық оралымдылық бағдарламасы бойынша 2023/2024 оқу жылының күзгі семестрінде 2023 жылдың 4-ші қыркүйегі мен 2024 жылдың 31-ші қаңтары аралығындағы мерзімде білім алып келді.